Deprem Sonrası Neden Başımız Dönüyor?
Deprem sırasında yaşanan ani sarsıntılar, bedenimizin en hassas sistemlerinden biri olan denge sistemimizi doğrudan etkiler. Özellikle iç kulakta yer alan vestibüler sistem, deprem anında normalden çok daha fazla uyarılır. Sarsıntı durduktan sonra bile, beyin hala hareket varmış gibi sinyaller gönderebilir. Bu da kişide:
- Yer ayaklarının altından kayıyormuş hissi
- Hafif sersemlik
- Baş dönmesi
gibi belirtilere yol açabilir.
Deprem Geçtiği Halde Başım Dönmeye Devam Ediyorsa?
Bu durumda yaşanan şey yalnızca fiziksel değil; çoğu zaman psikolojik bir yansıma da olabilir. Uzmanlar bu durumu "deprem vertigosu" olarak tanımlıyor. Deprem sonrası beden güvende olsa da, zihin hâlâ risk algısıyla baş başa olabilir. Bu da:
- “Az önce yine deprem oldu mu?” hissi
- Dalgınlık
- Gerçek dışılık hissi (derealizasyon)
- Anksiyeteye bağlı baş dönmesi
gibi duygularla kendini gösterebilir.
Sadece Fiziksel Değil: Anksiyete ve Korku da Baş Döndürebilir mi?
Evet, döndürebilir. Depremler insanlar üzerinde travmatik etkiler yaratabilir. Birçok kişi farkında olmadan travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ya da yoğun kaygı yaşamaya başlar. Bu ruhsal durumlar doğrudan fiziksel semptomlara, özellikle de baş dönmesine yol açabilir.
"Sanki Her An Yine Sallanacakmış Gibi..."
Depremi yaşayan birçok kişi benzer ifadeler kullanıyor. Psikolojik etkilerin yanı sıra, bazı kişilerde migren, boyun kas spazmları ve duruş bozuklukları gibi fiziksel nedenler de baş dönmesine neden olabilir. Özellikle deprem sırasında korkudan kendini kasan kişilerde, bu etkiler günlerce sürebilir.
Ne Zaman Ciddiye Almalıyız? Baş Dönmesi Normalden Uzun Sürerse...
Her baş dönmesi zararlı değil ama bazı durumlar ciddiye alınmalı. Aşağıdaki durumlar varsa mutlaka bir uzmana danışmak gerekir:
- Baş dönmesi 1 haftadan uzun sürdüyse
- Beraberinde kusma, görme bozukluğu, bayılma varsa
- Dengede ciddi bozulmalar hissediliyorsa
Bu durumlar, sadece psikolojik değil, nörolojik ya da kulak kaynaklı hastalıkların da işareti olabilir.
Peki Ne Yapmalı? Baş Dönmesiyle Nasıl Baş Edilir?
Mümkün olduğunca panik yapmadan, bir süre oturup gevşemek önemli.
Baş dönmesine eşlik eden kaygı varsa, nefes egzersizleri rahatlatıcı olabilir.
Bol su içmek, dengeli beslenmek ve uyku düzeni sağlamak da iyileşmeyi hızlandırır.
Gerekirse bir psikolog veya psikiyatristten destek alınabilir.
Unutmayın: Yalnız Değilsiniz
Deprem yalnızca bir yer sarsıntısı değil; aynı zamanda bir zihin ve kalp sarsıntısıdır. Baş dönmeniz sadece fiziksel değil, ruhunuzun da “yere basma” ihtiyacı olabilir. Böyle anlarda destek istemek, dinlenmek ve paylaşmak iyileşmenin en önemli adımlarındandır.
